سیستم ساکشن مرکزی دندانپزشکی یک عنصر بسیار مهم در کار دندانپزشکان است. در سال 1961 شرکت آلمانی Dürr Dental اولین سیستم آسپیراسیون دندان را ساخت. از آن زمان سیستم ساکشن در دندانپزشکی بسیار رایج شد. این اختراع روش کار دندانپزشکان را کاملاً متحول کرد. با سیستم ساکشن، نه تنها بهداشت بهبود یافت، بلکه ارگونومی و راحتی برای بیمار و متخصص نیز بهبود یافت.

پمپ ساکشن پزشکی یک قطعه کلیدی از تجهیزات هر کلینیک یا مطب دندانپزشکی است. کاربرد اصلی آن به کاهش یا از بین بردن آلودگی متقاطع بین بیمار و دندانپزشک از طریق موتورها و سیستم های آسپیراسیون مربوط می شود. پمپ ساکشن مناسب نتایج بیمار را بهبود می بخشد، خطر عوارض را کاهش می دهد و می تواند در صورت بروز یک اورژانس جدی دندانی به سرعت مداخله کند.

آسپیراتور دستگاهی است که وظیفه مکیدن بزاق تجمع یافته در حفره دهان بیمار را بر عهده دارد، سیستم ساکشن توسط موتور لوله ها تشکیل شده و قسمت انتهایی سیستم ساکشن نصب شده بر روی یونیت دندانی که متشکل از لوله های لاستیکی و کانول های مکش.

ساکشن مرکزی دندان چیست؟

در درمان‌های دندانپزشکی، آب، بزاق، خون و مواد پرکننده در داخل دهان بیمار جمع می‌شوند. بدون یک واحد ساکشن دندان با کیفیت بالا، دندانپزشک و دستیاران دندانپزشکی در معرض خطر استنشاق این زباله ها همراه با انبوهی از میکروارگانیسم های موجود در دهان انسان هستند. بیمار همچنین در معرض خطر آسپیراسیون زباله ها به داخل ریه ها یا خفگی بالقوه از تجمع بزاق در طول درمان است. سیستم ساکشن مرکزی از یک پمپ مکندۀ قوی تشکیل شده که تمامی مایعات جمع شده در محل انجام جراحی را به مخزن ذخیره خود منتقل می‌کند. از دستگاه ساکشن برای پاک‌سازی دهان بیمار در حین فعالیت‌های دندان‌پزشکی و عمل های جراحی دندان و لثه استفاده می‌شود.

انواع ساکشن مرکزی دندانپزشکی کدامند؟

• ساکشن مرطوب
  در سیستم ساکشن مرطوب هیچ جداکننده هوا و مایع در تجهیزات دندانپزشکی نصب نمی شود و هم مایعات و هم هوا به سیستم مکش منتقل می شوند. در این سیستم، موتور مکنده در شرایط خشک کار می‌کند، اما خود دستگاه دارای جداکننده آب و هوا است، کارآمدتر از نمونه‌ای که معمولاً در یونیت‌های دندان‌پزشکی نصب می‌شود، که تضمین می‌کند هیچ نوع مایعی به موتور نمی‌رسد. مایعات به زهکشی فرستاده می شود که باید در موتورخانه قرار گیرد.
• ساکشن خشک
  سیستم مکش خشک نام خود را به این دلیل گرفته است که جداسازی هوا از مایع به وسیله یک جداکننده از مرکز یا جداکننده به داخل یونیت دندانی انجام می شود. در این روش درون لوله‌ها فقط هوا مکیده می‌شود و مایعات توسط سپراتور اتوماتیک نصب شده کنار یونیت جدا شده و به فاضلاب تخلیه می‌شوند. مزیت مدل خشک عدم ارتفاع نصب موتور وکیوم و تمیز بودن لوله‌های ساکشن است. در کنار هر یونیت دندانپزشکی باید یک چاه فاضلاب برای تخلیه مواد و خون آبه وجود داشته باشد.

قیمت ساکشن مرکزی چقدر است؟

ساکشن های مرکزی قیمت های متفاوتی دارند. یک مورد مهم که در خرید ساکشن مرکزی باید به آن دقت داشت تعداد یونیت هایی که ساکشن می تواند ساپورت کند. همچنین قدرت موتور یکی از مهمترین موارد برای برتری یک مدل ساکشن نسبت به مدل های دیگر است. میزان مکش، فیلتر آنتی باکتریال و میزان وکیوم نیز در میزان بودجه ای که باید برای خرید این دستگاه در نظر بگیرید نیز تاثیرگذار است.

علاوه بر تمام موارد گفته شده برد ساکشن نیز بسیار مهم و تاثیر گذار در قیمت آن می باشد. بعضی از برند های خارجی بسیار با کیفیت تر و دارای اعتبار بیشتری هستند برای دیدن انواع تجهیزات دندانپزشکی از جمله ساکشن مرکزی دندانپزشکی به صفحه ی اول دنتال مراجعه کنید.

ساکشن مرکزی دندانپزشکی را در کجا قرار دهیم؟

بهتر است دستگاه ساکشن مرکزی، کم‌ترین فاصله تا محل استقرار یونیت(های) دندان پزشکی را داشته باشد. بدین ترتیب طول لوله های ارتباطی کاهش پیدا می کند که در افزایش راندمان عملکرد سیستم ساکشن مرکزی و تخلیۀ بهتر محل تأثیر بسزایی دارد.

از سوی دیگر چون دستگاه ساکشن باید مایعات را جمع آوری کند و به سمت مخزن ویژه ی خود انتقال دهد، لذا بهتر است محل قرار گیری ساکشن در طبقه پایین محل یوینت ها باشد تا استفاده از نیروی گرانش نیز به عملکرد بهتر دستگاه و مصرف کمتر انرژی کمک کند.

بنابراین چنان‌چه در طبقه پایین ساختمان مطب دندانپزشکی، انبار، پارکینگ یا سرویس بهداشتی وجود داشته باشد، این مکان می‌تواند یک محل مناسب برای نصب و راه اندازی دستگاه ساکشن مرکزی باشد. البته اگر این امکان وجود نداشته باشد، می‌توان این دستگاه را در طبقه هم‌کف و هم تراز با یونیت‌های دندانپزشکی نیز قرار داد.

اتصالات مورد نیاز سیستم ساکشن مرکزی

• ورودی ساکشن
• اتصالات فاضلاب
• ویژۀ خروجی هوا
• برق دستگاه
• کلید کنترل دستگاه

نحوه لوله کشی ساکشن مرکزی دندانپزشکی

در لوله‌کشی ساکشن مرکزی، از اتصالات PVC استفاده می‌شود که این لوله‌ها به هر یک از صندلی‌های یونیت دندانپزشکی وصل هستند. در این سیستم از یک لوله ی اصلی متصل شده به این دستگاه و چند لوله ی فرعی متصل به یونیت‌های جراحی استفاده می‌شود. دقت کنید که در سیستم لوله کشی آن از بست‌ها و اتصالات 90 درجه، زانویی و اتصالات  Uشکل نباید استفاده شود. به جای اتصال ۹۰ درجه می توان دو اتصال ۴۵ درجه استفاده کرد. و برای منشعب کردن لوله اصلی به دو لوله فرعی از اتصال Y شکل و زانویی باید استفاده کرد و هرگز از اتصال T نباید استفاده کرد.