دندان عقل (wisdom tooth) آخرین دندان در هر قوس فکی است که معمولاً بین سنین 17 تا 25 سالگی رشد می‌کند. این دندان‌ها در پشت فک قرار دارند و ممکن است به صورت عمودی یا غیر عمودی رشد کنند. همچنین به عنوان دندان آسیاب سوم نیز شناخته می‌شود. این دندان در برخی از افراد رشد نمی‌کند یا به صورت کامل رشد نمی‌کند. در این موارد، ممکن است به صورت نیمه بیرون زده از لثه باشد یا به طور کامل در لثه پنهان باشد.

 به طور معمول چهار دندان عقل وجود دارد دو دندان در فک بالا و دو دندان در فک پایین – اما برخی افراد، کمتر یا حتی هیچ نوع دندان آسیاب سومی ندارند. برخی از این دندان ها بدون ایجاد مشکل هستند، اما برخی دیگر مشکل ساز هستند و ممکن است نیاز به برداشتن یا درمان دیگری داشته باشند.

انواع دندان عقل

به سه دسته تقسیم می‌شود:

• دندان عقل روییده

دندان عقل روییده به طور کامل و بدون مشکل رشد می‌کند. این دندان‌ها معمولاً هیچ مشکلی ایجاد نمی‌کنند و نیازی به کشیدن ندارند. با این حال، در برخی موارد، ممکن است باعث درد، تورم یا عفونت شود. در این موارد، ممکن است نیاز به کشیدن است.

• دندان عقل نیمه نهفته

دندان عقل نیمه نهفته تا حدی از لثه بیرون زده است، اما هنوز به طور کامل رشد نکرده است. این دندان‌ها ممکن است باعث درد، تورم یا عفونت شوند. در برخی موارد، دندان نیمه نهفته ممکن است به دندان‌های مجاور فشار وارد کند و باعث کج شدن یا جابه‌جایی آن‌ها شود. در این موارد، ممکن است نیاز به کشیدن می باشد.

• دندان عقل نهفته

این نوع دندان به طور کامل در لثه پنهان است و نمی‌تواند به طور کامل رشد کند. این دندان‌ها بیشتر از سایر انواع دندان، مشکلاتی ایجاد می‌کنند. دندان آخر نهفته ممکن است باعث درد، تورم، عفونت، کیست یا تومور شود. در برخی موارد، ممکن است به دندان‌های مجاور فشار وارد کند و باعث کج شدن یا جابه‌جایی آن‌ها شود. در این موارد، تقریباً همیشه نیاز به کشیدن آن است.

علل کشیدن دندان عقل

1. رشد نامناسب
    دندان عقل نهفته یا نیمه نهفته بیشتر در معرض خطر مشکلاتی مانند درد، تورم، عفونت و آسیب به دندان‌های مجاور قرار دارد.
2. عفونت
    دندان عقل نهفته یا نیمه نهفته بیشتر در معرض خطر عفونت قرار دارد. عفونت در این نوع دندان می‌تواند باعث درد، تورم، قرمزی و حساسیت به لمس شود.
3. آسیب
   دندان عقل ممکن است در اثر ضربه یا حادثه آسیب ببیند. آسیب در این نوع دندان می‌تواند باعث درد، تورم، خونریزی و لق شدن دندان شود.
4. کیست
   کیست دندان عقل یک کیسه پر از مایع است که در اطراف این نوع دندان ها ایجاد می‌شود. کیست این دندان می‌تواند باعث درد، تورم و فشار به دندان‌های مجاور شود.
5. تداخل با دندان‌های مجاور
    این دندان ممکن است به دندان‌های مجاور فشار وارد کند و باعث کج شدن یا جابه‌جایی آن‌ها شود.
6. غیرممکن بودن تمیز کردن
    دندان عقل نهفته یا نیمه نهفته ممکن است به راحتی قابل دسترسی برای مسواک زدن و نخ دندان کشیدن نباشد. این امر می‌تواند منجر به پوسیدگی دندان و سایر مشکلات شود.

در نهایت، تصمیم‌گیری در مورد اینکه آیا باید این دندان را کشید یا خیر، یک تصمیم شخصی است که باید با دندانپزشک خود در میان بگذارید. دندانپزشک شما می‌تواند به شما کمک کند تا مزایا و معایب کشیدن دندان را در نظر بگیرید و تصمیمی آگاهانه بگیرید.

علائم درد دندان عقل

• درد در ناحیه فک
• تورم در ناحیه فک
• حساسیت به لمس در ناحیه فک
• درد هنگام جویدن
• بوی بد دهان
• خونریزی از لثه
• تب
• سر درد
• حالت تهوع و استفراغ

درمان فوری درد دندان های عقل

درمان‌های سریع دندان درد و خانگی می‌توانند به تسکین درد کمک کنند. این درمان‌ها عبارتند از:

• استراحت
• مصرف داروهای مسکن بدون نسخه مانند ایبوپروفن یا استامینوفن
• یخ درمانی
• ماساژ ناحیه فک

در برخی موارد، ممکن است نیاز به درمان‌های دندانپزشکی یا جراحی باشد:

• درمان ریشه دندان
• کشیدن دندان

جراحی دندان عقل

جراحی این دندان یک عمل سرپایی است که معمولاً تحت بی‌حسی موضعی یا بی‌هوشی عمومی انجام می‌شود. زمان جراحی بسته به نوع دندان و میزان سختی کشیدن آن، متفاوت است.

مراحل جراحی کشیدن آن

1. دندانپزشک یا جراح فک و صورت شما یک برش در لثه ایجاد می‌کند تا به دندان دسترسی پیدا کند.
2. مرحله دوم شما دندان آخر را از لثه و استخوان جدا می‌کند.
3. مرحله سوم دندان را از دهان خارج می‌کند.
4. در آخر محل برش را بخیه می‌زند.

مراقبت‌های پس از جراحی

پس از جراحی کشیدن دندان، ممکن است نیاز به چند روز استراحت و مراقبت داشته باشید. برخی از نکات مراقبت پس از جراحی عبارتند از:

• استراحت کنید و از فعالیت‌های شدید خودداری کنید.
• از کمپرس سرد برای کاهش تورم استفاده کنید.
• از داروهای مسکن بدون نسخه برای تسکین درد استفاده کنید.
• به طور منظم از دهان خود با آب نمک گرم شستشو دهید.
• از جویدن غذاهای سفت یا چسبناک خودداری کنید.
• گاز استریل را گاز بزنید تا خونریزی متوقف شود.
• از شستشوی بیش از حد، مکیدن نی یا تف کردن خودداری کنید.
• تا 48 ساعت بعد از جراحی سیگار نکشید.
• از مصرف الکل و فعالیت بدنی زیاد خودداری کنید

عوارض جانبی جراحی کشیدن دندان عقل

عوارض جانبی نادر است، اما ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• درد
• تورم
• کبودی
• خونریزی
• عفونت