بیماری های لثه که با نام‌های پریودنتیت و پریودنتال نیز شناخته می‌شود. یک بیماری پیشرونده است که بر بافت حمایت کننده و اطراف لثه و همچنین استخوان فک زیرین تأثیر می‌گذارد. در صورت عدم درمان، بیماری پریودنتال می تواند منجر به لق شدن، ناپایداری دندان ها و حتی از دست دادن دندان شود.

بیماری های لثه به گونه ای است که ابتدا سموم و باکتری موجود در پلاک به بافت های نرم اطراف و لثه حمله می کنند. این باکتری خود را در لثه جاسازی می کند و به سرعت رشد می کند و باعث عفونت باکتریایی می شود. با پیشرفت عفونت، شروع به فرورفتن عمیق‌تر در بافت می‌کند و باعث التهاب یا تحریک بین دندان‌ها و لثه‌ها می‌شود.

بدن برای از بیت بردن این عفونت باکتریایی بافت های عفونی را ار بین می برد. به همین دلیل است که ممکم است بافت های لثه نیز از بین بروند. پاکت های ایجاد شده بین دندان ها عمیق می شوند و در صورت عدم درمان، بافت تشکیل دهنده استخوان فک نیز عقب می نشیند و باعث ناپایداری دندان ها و از دست دادن دندان می شود.

انواع بیماری های لثه

بیماری های لثه انواع مختلفی دارد که همه آنها نیاز به درمان فوری توسط دندانپزشک دارند تا پیشرفت را متوقف کند و بافت لثه و استخوان را نجات دهد.

انواع بیماری های لثه به همراه درمان هایی که معمولاً برای اصلاح آنها انجام می شود، آورده شده است:

التهاب لثه

ژنژیویت خفیف ترین و شایع ترین شکل پریودنتیت است. توسط سموم موجود در پلاک ایجاد می شود و منجر به بیماری پریودنتال می شود. افراد در معرض افزایش خطر ابتلا به ژنژیویت عبارتند از: زنان باردار، زنانی که قرص های ضد بارداری مصرف می کنند، افراد مبتلا به دیابت کنترل نشده، مصرف کنندگان استروئید و افرادی که تشنج و فشار خون را با استفاده از دارو کنترل می کنند.

درمان: التهاب لثه با درمان های سنتی و خانگی به راحتی قابل برگشت است. دندانپزشک ممکن است برای پاکسازی پاکت های باقی مانده از مواد زائد، روت پلنینگ و روش های جرم گیری عمیق را انجام دهد. ترکیبی از آنتی بیوتیک ها و دهانشویه های دارویی ممکن است برای از بین بردن باکتری های باقی مانده و بهبود خوب پاکت ها استفاده شود.

بیماری مزمن پریودنتال

بیماری مزمن پریودنتال شایع ترین شکل این بیماری است و در افراد بالای 45 سال بسیار بیشتر رخ می دهد. این بیماری با التهاب زیر خط لثه و تخریب پیشرونده لثه و بافت استخوانی مشخص می شود. ممکن است به نظر برسد که دندان ها به تدریج در حال رشد هستند، اما در واقع لثه ها به تدریج در حال فرورفتگی هستند.

درمان: متأسفانه بر خلاف ژنژیویت، بیماری مزمن پریودنتال را نمی توان به طور کامل درمان کرد، زیرا بافت حمایتی قابل بازسازی نیست. در این وضعیت دندانپزشک با استفاده از روش های مختلف جرم گیری و پلانینگ ریشه و ترکیب این درمان ها با روش های دیگر ضدمیکروبی پیشرفت این بیماری رو متوقف کند.

در صورت لزوم، دندانپزشک می تواند درمان های دیگر مانند جراحی کوچک کردن پاکت و همچنین پیوند بافت را برای تقویت استخوان و بهبود ظاهر زیبایی حفره دهان انجام دهد.

بیماری پریودنتال تهاجمی

بیماری لثه پریودنتال تهاجمی با از بین رفتن سریع چسبندگی لثه، از بین رفتن سریع بافت استخوانی و تجمع خانوادگی مشخص می شود. این بیماری در اصل همان پریودنتال مزمن است که پیشرفت آن بسیار سریعتر است. افرادی که سیگار مصرف می کنند و سابقه این بیماری در خانواده آنها دیده شده بیشتر در معرض این بیماری قرار دارند.

درمان: درمان بیماری پریودنتال تهاجمی مانند درمان بیماری مزمن پریودنتال است، اما مبتلایان به بیماری پریودنتال تهاجمی به احتمال زیاد به جراحی نیاز دارند. متوقف کردن و درمان این شکل از بیماری سخت تر است، اما دندانپزشک در تلاش برای حفظ بافت و استخوان ارزشمند، جرم گیری، پلانینگ ریشه، ضد میکروبی و در برخی موارد لیزر را انجام می دهد.

بیماری لثه مربوط به شرایط سیستمیک

بیماری لثه گاهی نشان دهنده وضعیتی از بیماریست که می تواند دیگر جاهای بدن را تحت تاثیر قرار دهد. بسته به شرایط زمینه‌ای، بیماری می‌تواند مانند بیماری پریودنتال تهاجمی رفتار کند و به سرعت بافت را از بین ببرد. بیماری قلبی، دیابت و بیماری های تنفسی شایع ترین عوامل تسریع کننده هستند. حتی در مواردی که پلاک کمی روی دندان ها می پوشاند، بسیاری از شرایط پزشکی باعث تشدید و تسریع پیشرفت بیماری پریودنتال می شود.

درمان: ابتدا باید عواملی به وجود آورنده ی بیماری لثه شناخته و کنترل شود. سپس دندانپزشک با استفاده از درمان های مشابهی که برای کنترل بیماری لثه تهاجمی و مزمن استفاده می شود، پیشرفت بیماری را متوقف می کند.

بیماری پریودنتال نکروزان

این شکل از بیماری به سرعت بدتر می شود و در میان افرادی که از اچ آی وی، سوء تغذیه، استرس مزمن رنج می برند یا سیگار می کشند، شیوع بیشتری دارد. مرگ بافتی (نکروز) اغلب بر رباط پریودنتال، بافت لثه و استخوان آلوئول تأثیر می گذارد.

درمان: بیماری پریودنتال نکروزان بسیار نادر است. از آنجایی که ممکن است با اچ آی وی یا بیماری جدی دیگری مرتبط باشد، احتمالاً دندانپزشک قبل از شروع درمان با پزشک مشورت خواهد کرد. معمولاً برای درمان این نوع بیماری از جرم گیری، پلانینگ ریشه، قرص های آنتی بیوتیک، دهان شویه دارویی و داروهای قارچ کش استفاده می شود.

آیا راهی برای پیشگیری از بیماری های لثه وجود دارد؟

برای کمک به پیشگیری یا کنترل بیماری های لثه ، مهم است هر روز مسواک بزنید و نخ دندان بکشید تا باکتری هایی که باعث بیماری لثه می شوند حذف شوند. حداقل یک بار در سال برای معاینه به دندانپزشک مراجعه کنید، یا اگر هر یک از علائم هشدار دهنده یا عوامل خطر ذکر شده در بالا را دارید، بیشتر اوقات به دندانپزشک مراجعه کنید.